KONFERENCJA 2024

IX DOBRZYCKA KONFERENCJA NAUKOWA

 

MUZEUM ZIEMIAŃSTWA W DOBRZYCY, 5 – 7 września 2024 r.

 

Zwracamy się z uprzejmym zaproszeniem do udziału w kolejnej – dziewiątej – edycji Dobrzyckiej Konferencji Naukowej, która odbędzie się w tradycyjnej dwuczęściowej formule.

Jej pierwsza część, zaplanowana na 5 września br., podobnie jak w latach poprzednich pomyślana jest w formie panelu dyskusyjnego poprzedzonego kilkoma referatami wprowadzającymi. W tym roku chcielibyśmy skupić się na szerokim kręgu zagadnień związanych z pozostającymi w rękach prywatnych i udostępnianych domów rodzin ziemiańskich. Dotyczy to nie tylko przywracania dobrostanu architektury i najbliższego otoczenia, ale w dużej mierze charakteru, sposobu życia obecnych właścicieli upamiętniających historię dawnych mieszkańców tych rodowych siedzib. „Dworek” stał się uproszczonym wizerunkiem budowlanym, a chcemy uwypuklić kultywowanie tradycji domu ziemiańskiego.

Na część drugą, przewidzianą na 6-7 września br., proponujemy rozważania osnute wokół tematu „Dylematy lojalności ziemiaństwa polskiego w okresie zaborów”. Chcemy by referaty – zarówno przekrojowe, jak i poświęcone losom jednostek – osnute były wokół opisywanej już przez prof. Jarosława Czubatego w odniesieniu do okresu napoleońskiego „zasady dwóch sumień”: wzajemnych relacji rożnych postaw lojalistycznych i szeroko pojmowanego patriotyzmu, rozumienia tych pojęć w epoce, granic kompromisu, norm postępowania w tym zakresie, kwestii podejmowania służby wojskowej i udziału w aparacie państwowym państw zaborczych. Szeroko ujętej lojalistycznej działalności politycznej, ewolucji postaw i poglądów tak jednostek, jak i całych środowisk.

 

 

Ramowy program konferencji:

 

5.09.2024 r. (czwartek)

Konferencja 10:00–16:00 SIEDZIBY ZIEMIAŃSKIE W RĘKACH PRYWATNYCH

 

 10:00–10:15 Przywitanie

 10:15–11:40 Referaty wprowadzające:

• Andrzej Novák-Zempliński (Honorowy Prezes stowarzyszenia Domus Polonorum, właściciel dworu w Tułowicach) – o działalności Stowarzyszenia w propagowaniu dworu polskiego jako zjawiska kulturowego, historycznego i architektonicznego.
• Dr Maciej Rydel (Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego): prezentacja multimedialna „Dwory i pałace prywatne w Polsce kontynuujące tradycje ziemiańskie”.
• Prof. dr hab. Marian Wolski (laureat w konkursie „Zabytek Zadbany”) i dr Agata Wolska – „Konserwacja, restauracja i rewitalizacja renesansowego dworu w Hawłowicach Górnych”.

11:40–12:00 Przerwa kawowa

12:00–13:30 Panel dyskusyjny (90 min.)

Zaproszeni właściciele 5 dworów, zachowujących nie tylko zewnętrzny wygląd oraz klimat tradycyjnego wnętrza, ale i organizujących działalność kulturalną oraz społeczną, otwartą dla osób zainteresowanych odczytami, koncertami, plenerami artystycznymi itp.

13:30-14:10 Obiad

14:10–16:10 Krótkie prezentacje i dyskusja uczestników (120 min.)

Zaproszenia do udziału w konferencji rozesłane są zarówno do właścicieli dworów, jak i środowiska akademickiego zajmującego się historią ziemiaństwa.

16:10–16:30 Podsumowanie pierwszego dnia konferencji

16:30–20:00 Rozmowy przy grillu

Tradycyjny czas na spotkania, rozmowy, wymiany doświadczeń, nawiązywanie nowych kontaktów w atmosferze wspólnego biesiady środowiska potomków rodzin ziemiańskich, współczesnych właścicieli dworów, społeczników i zainteresowanych historią oraz grona naukowych badaczy akademickich.

 

 

6.09.2024 r. (piątek)

Konferencja 10:00–16:00 DYLEMATY LOJALNOŚCI ZIEMIAŃSTWA POLSKIEGO W OKRESIE ZABORÓW

 

10:00–10:15 Wprowadzenie

10:15–12:45 Blok I

Rozbiory i wojny napoleońskie, służba wojskowa w armiach zaborczych:

• 10:15 Prof. dr hab. Dariusz Nawrot (Uniwersytet Śląski w Katowicach) – referat na temat szlachty z guberni zachodnich na przełomie XVIII i XIX wieku i jej postawy wobec Rosji.
• 10:40 Adam Paczuski (Oddział Terenowy Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Toruniu): „My z Napoleonem? czy przeciw Napoleonowi? Polacy i polskie formacje w armiach koalicji antynapoleońskich”.
• 11:05 Dr Maria Czeppe (Instytut Historii PAN Zakład Polskiego Słownika Biograficznego) – „Od obywatelki Rzeczypospolitej do pruskiej poddanej. Z pamiętnika Karoliny z Sapiehów Sołtykowej z 1795 r.”.
• 11:30 Dr Dawid Madziar (Uniwersytet Śląski w Katowicach): „Dylematy? Książę Antoni Paweł Sułkowski i Napoleon”.
• 11:55 Prof. dr hab. Wiesław Caban (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach): „Stosunek ziemiaństwa z Ziem Zabranych do służby Polaków w carskim korpusie oficerskim”.
• 12:20 Prof. dr hab. Mariusz Kulik (Instytut Historii PAN): „Dylematy lojalności Polaków służących w armii rosyjskiej – bracia Dowborowie-Muśniccy”.

12:45–13:05 Dyskusja

13:05–13:20 Przerwa kawowa

13:20–14:35 Blok II

Zabór rosyjski:

• 13:20 Prof. dr hab. Tadeusz Epsztein (Instytut Historii PAN): „Wrogowie, czy «nasi» – stosunek ziemiaństwa do Rosjan w zaborze rosyjskim w II połowie XIX w.”
• 45: Prof. dr hab. Roman Jurkowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie): „Lojalizm polityczny polskich ziemian kresowych w konfrontacji z realiami życia codziennego na Ziemiach Zabranych w latach 1863-1917”.
• 10: Prof. dr hab. Jarosław Kita (Uniwersytet Łódzki) – „Ziemiański krąg lojalistów związanych z margrabią Aleksandrem Wielopolskim”.

14:35–15:00 Dyskusja

15:00–16:00 Obiad

16:00–17:00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie ,,Od Austerlitz  do Sedanu.         Oręż napoleoński i ciężka kawaleria XIX wieku’’

 

 

7.09.2024 r. (sobota)

Konferencja 10:00–15:00 DYLEMATY LOJALNOŚCI ZIEMIAŃSTWA POLSKIEGO W OKRESIE ZABORÓW

 

10:00–11:40 Blok III

Galicja:

• 10:00 Prof. dr hab. Krzysztof Ślusarek (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie): „Polscy ziemianie w administracji krajowej Galicji (do 1848 r.) – rekonesans badawczy”.
• 10:25 Dr Aldona Cholewianka-Kruszyńska (Muzeum-Zamek w Łańcucie): „Patriotyzm i lojalność wobec zaborców: Sanguszkowie. Radziwiłłowie. Potoccy”.
• 10:50 Prof. dr hab. Tomasz Kargol (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie): „Dylematy lojalności rodu Sanguszków w epoce rozbiorów”.
• 11:15 Prof. dr hab. Kazimierz Karolczak (Kraków): „Od spiskowca do ministra. Cztery pokolenia Dzieduszyckich w relacjach z Wiedniem”.
• 11:40 Prof. dr hab. Waldemar Łazuga (Poznań) – „Badeniowie – od ich imienia Galicję nazywano Badenią”.

11:40–12:25 Dyskusja

12:25–12:45 Przerwa kawowa

12:45–13:50 Blok IV

Zabór pruski:

• 12:45 Prof. dr hab. Witold Molik (Poznań) –„Arystokraci orderowi” – ugodowcy w Wielkim Księstwie Poznańskim 1815–1848
• 13:10 Prof. dr hab. Tomasz Łaszkiewicz (Instytut Historii PAN) – referat poświęcony postaci Romana Komierowskiego.
• 13:35 Agnieszka Salamon-Radecka (Muzeum Narodowe w Poznaniu) – referat poświęcony postawom rodziny Hulewiczów.

13:50–14:30 Dyskusja

14:30–15:30 Obiad

 

 

Zapraszamy do śledzenia strony internetowej gdzie będą zamieszczane aktualne informacje.

Od wszystkich zainteresowanych uczestnictwem w Konferencji (udział bezpłatny) wymagane jest przesłanie formularza zgłoszeniowego z zaznaczeniem wybranych opcji pobytu, pozwalającego przygotować właściwą organizację, z uwzględnieniem ewentualnych potrzeb pomocy komunikacyjnej.

 

Pliki do pobrania:

Karta zgłoszenia Konferencja 2024 DOC (62,0 kb)

Karta zgłoszenia Konferencja 2024 PDF (84 kb)

Program Konferencji PDF (166,0 kb)

 

Konferencja zorganizowana we współpracy ze Stacją Naukową Polskiej Akademii Umiejętności w Poznaniu

i Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział w Łodzi.