Konferencja 2022 – Ziemianie i ziemiaństwo w pamięci społecznej / o kulturze stołu w ziemiańskich dworach i pałacach

Chcielibyśmy Państwa uprzejmie zaprosić do udziału w VII edycji Dobrzyckiej Konferencji Naukowej, którą planujemy zorganizować w dniach 8-9 września 2022 roku w Dobrzycy.

Pierwszą część naszej konferencji, realizowaną w formie panelu dyskusyjnego, pod roboczym tytułem „Ziemianie i ziemiaństwo w pamięci społecznej”, chcielibyśmy poświęcić problemowi kształtowania społecznego obrazu tej warstwy społecznej. Wychodząc od analizy stanu obecnego, planujemy by dyskusja koncentrowała się głównie wokół problemów kształtowania społecznego przekazu na temat historycznej roli i znaczenia warstwy ziemiańskiej – chcemy rozmawiać o tym, jak w popularnym przekazie ukazać funkcjonowanie ziemiańskich rezydencji i wielką różnorodność roli dworu ziemiańskiego, w jakim kierunku zmieniać edukację o ziemiaństwie i jakie aspekty jego dziejów są najważniejsze z perspektywy dzisiejszego odbiorcy. Ciekawe byłyby tu głosy zarówno historyków, muzealników, właścicieli i gospodarzy dawnych kompleksów rezydencjonalnych, jak i przedstawicieli środowiska ziemiańskiego, a także reprezentantów zrzeszających je organizacji. Wstępem do dyskusji będzie referat wprowadzający, który wygłosi prof. dr hab. Kazimierz Karolczak.

Druga część konferencji tradycyjnie związana jest z tematem tegorocznej wystawy czasowej w naszym muzeum, w roku bieżącym poświęconej problematyce związanej z ziemiańskim stołem „Dzień rozpoczynano od kawy ze śmietanką… czyli o kulturze stołu w ziemiańskich dworach i pałacach”. Temat ten zasługuje na uwagę także dlatego, że o ziemiańskim stole napisano stosunkowo niewiele szerzej ujętych prac badawczych – dominują teksty o charakterze bardziej popularnonaukowym lub wycinkowe artykuły. Podobnie jak w przypadku konferencji poświęconej ziemiańskim podróżom w 2019 r., tegoroczne obrady chcielibyśmy rozpocząć – jako podstawą do dalszej dyskusji – referatem stanowiącym podsumowanie dotychczasowego stanu badań oraz omówienie przydatnych źródeł oraz kolejnym, ukazującym stan rzeczy u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej. Liczymy, że pozostałe referaty pozwolą ukazać różne, rzadziej podejmowane dotąd w badaniach kwestie związane z ziemiańskim stołem, a także dadzą ciekawą płaszczyznę przekrojową i porównawczą.

W konferencji od kilku lat bierze udział grono wiodących akademików zajmujących się historią ziemiaństwa, m.in. prof. Witold Molik, prof. Tadeusz Epsztein, prof. Jarosław Kita, prof. Kazimierz Karolczak i w zależności od tematyki – badacze z ośrodków z całego kraju. Poniżej znajdą Państwo Program tegorocznej Konferencji, gdzie wymienione są osoby referujące poszczególne tematy, ale z pewnością można liczyć na spotkanie w gronie uczestników jeszcze wielu innych badaczy historii życia ziemian, jak i potomków tej grupy społecznej. Stałymi uczestnikami są również przedstawiciele różnych organizacji skupiających potomków rodzin ziemiańskich. Zapraszamy do udziału w konferencji i aktywnej dyskusji w omawianych zagadnieniach. Jednocześnie zachęcamy do dyskusji na tematy, jak dziś te historyczne zagadnienia są, a może jak być powinny prezentowane młodemu pokoleniu w szeroko pojmowanej edukacji historycznej. Możliwe jest zgłaszanie artykułów do publikacji pokonferencyjnej w uzgodnieniu z Muzeum.

Udział w konferencji – wymagane jest przesłanie Formularza zgłoszeniowego – jest bezpłatny, uczestnicy ponoszą jedynie własne koszty dojazdu i zakwaterowania.,

W pierwszych dniach września zostanie przedstawiony ostateczny program przebiegu konferencji.

Zapraszamy do śledzenia informacji na stronie internetowej.

 

Pliki do pobrania:

KARTA ZGŁOSZENIA (DOC. 61,00 kb)

KARTA ZGŁOSZENIA (PDF. 101,00 kb)

PROGRAM KONFERENCJI (PDF. 138,00 kb)

 

 

Program VII edycji Dobrzyckiej Konferencji Naukowej, 8-9 września 2022 roku.

Czwartek 8 września:
9.00: Rejestracja uczestników
9.30: Otwarcie i powitanie

Część I:
9.40: prof. dr hab. Kazimierz Karolczak (Związek Rodowy Dzieduszyckich) – Referat wprowadzający
10.20: dr Anna Wylegała (Instytut Filozofii i Socjologii PAN) – Spojrzenie socjologa
10.40: Monika Bordzoł (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce) – O edukacji szkolnej
11.00: prof. dr hab. M. Wolski (PTZ Oddział Kraków i UPJPII w Krakowie) – Organizacje skupiające
potomków ziemian

11.20: Przerwa kawowa

Część II
11.50: Wprowadzenie: „Katalog dobrych praktyk w edukacji o ziemiaństwie”
12.00: Panel dyskusyjny zaproszonych osób:
dr hab. Inka Słodkowska-Kamińska (Instytut Studiów Politycznych PAN)
prof. dr hab. Jarosław Kita (Instytut Historii Uniwersytet Łódzki)
Maciej Kraiński (Muzeum Tradycji Szlacheckiej w Waplewie Wielkim oddział Muzeum
Narodowego w Gdańsku)
Michał Kwilecki (Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego)
dr Marek Rubnikowicz (Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa w Toruniu)
dr Marcin Schirmer (Polskie Towarzystwo Ziemiańskie)
13.00: Dyskusja z sali – (90 min.)
14.30: Podsumowanie dyskusji – prof. dr hab. Kazimierz Karolczak
14.40: prof. dr hab. Dariusz Nawrot (Uniwersytet Śląski w Katowicach) – „Stół na XIX-wiecznych dworach
kresowych.”

15.10: Lunch

15.50: Prezentacja publikacji dr Dobromiła Rzyska-Laube (Muzeum Tradycji Szlacheckiej w Waplewie
Wielkim oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku) – „Zbiory artystyczne polskich ziemian na
Pomorzu Nadwiślańskim od końca XVIII wieku po czasy dzisiejsze.”

17.00: Spotkanie przy ognisku w parku

Piątek 9 września:
9.00: Otwarcie i powitanie

9.10: prof. UMK dr hab. Jarosław Dumanowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
„Dziedzictwo kuchni staropolskiej. Smak, hierarchia i tożsamość w XVIII wieku”
9.35: prof. dr hab. Witold Molik (Poznań) – „Ziemiański stół w XIX i I połowie XX wieku. Problematyka
badań i przegląd źródeł”
10.00: prof. dr hab. Tadeusz Epsztein (Instytut Historii PAN) – „Zainteresowania kulinarne ziemiaństwa
polskiego na Ukrainie w II połowie XIX wieku”
10.20: prof. dr hab. Jarosław Kita (Uniwersytet Łódzki) „Ziemiańska piwniczka, czyli jakie trunki
podawano na stołach w pałacach i dworach”.

10.40: Dyskusja
11.05: Przerwa kawowa

11.15: prof. dr hab. Wiesław Caban (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) – „Stół polskiego
ziemianina zesłanego na Syberię w XIX wieku”
11.35: prof. dr hab. Kazimierz Karolczak (Kraków) – „Table d`haute. Ciekawość kulinarna podróżującego
arystokraty (druga połowa XIX wieku)”
11.55: prof. dr hab. Ihor Lylo (Lwowski Narodowy Uniwersytet im. Iwana Franki) – „Stół pałaców i
wielkich domów Galicji pod koniec XIX początku XX wieku. Na podstawie badań materiałów ze
zbiorów rodziny Andrzeja i Eleonory Lubomirskich”
12.15: prof. dr hab. Roman Jurkowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) – „O starce
kresowej i spirytusie w czasach wojny i pokoju – luźnych opowieści kilka”

12.35: Dyskusja
13.00: Przerwa kawowa

13.10: dr Tomasz Adam Pruszak (Muzeum Warszawy) – „Etykieta obiadu w 1. połowie XX wieku na
podstawie podręczników obyczajów towarzyskich”.
13.30: dr Ewelina Kostrzewska (Uniwersytet Łódzki) – „Jedzenie na starcie. Ziemianki w wiejskim
gospodarstwie i kuchni u progu XX wieku”
13.50: Aldona Cholewianka-Kruszyńska (Muzeum-Zamek w Łańcucie) – „Stoły myśliwskie. Kultura
posiłków podczas polowań w polskich majątkach ziemskich w XIX i XX w. ( do II wojny)”.
14.10: Klementyna Ochniak-Dudek (Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka) – „Serwis plat-de-ménage –
spektakularny element zastawy środka stołu w XVIII wieku”

14.30: Dyskusja
15.10: Obiad