Konferencja 2021 – Życie codzienne w dworach ziemiańskich / Dwór wobec działań wojennych
VI Dobrzycka Konferencji Naukowa
8-9 września 2021 r.
Już po raz szósty chcemy zaprosić wszystkie osoby zainteresowane szeroki spektrum zagadnień związanych z historią ziemiaństwa, jego roli tak w bieżącym życiu społecznym, jak i w powiązaniu z wydarzeniami w kraju w tych trudnych dla Polski latach rozbiorów.
Pierwsza część konferencji tradycyjnie związana jest z tematem prezentowanej w naszym muzeum wystawy czasowej, w roku bieżącym osnutej wokół kwestii „Mody w ziemiańskim świecie”, praktycznie dotąd – poza przyczynkami – zupełnie nieopracowanej (liczymy, że pewnym przełomem będzie opracowany przez prof. Witolda Molika obszerny katalog wystawy), co sprawiło, że zdecydowaliśmy się na wpisanie związanej z nią problematyki w szersze ramy rozważań nad życiem codziennym ziemian, którym nadaliśmy tytuł „Życie codziennie czy życie niecodzienne? Wokół problemów badawczych ziemiańskiej codzienności w XIX i na pocz. XX w.” Będą one dotyczyły zwłaszcza związanych z zagadnieniem życia codziennego problemów badawczych i źródłowych (niereprezentatywności źródeł, trudności w odróżnianiu tego, co typowe i codziennie od chętnie odnotowywanych przez autorów dzienników, pamiętników i korespondencji zjawisk w jakimś stopniu niezwykłych itd.), luk w dotychczasowych studiach oraz najważniejszych postulatów badawczych na przyszłość. Liczymy, że wygłoszone w tym dniu wystąpienia staną się podstawą do owocnej dyskusji, w której cenne byłoby zwłaszcza porównanie różnych perspektyw badawczych i doświadczeń z badań nad ziemiaństwem z poszczególnych zaborów.
Przedmiotem rozważań drugiej części konferencji, odbywającej się pod hasłem „Dwór wobec wojny” będzie problematyka doświadczeń wojennych różnych pokoleń ziemian i funkcjonowania dworu ziemiańskiego w okresie wojennych zawieruch i dziejowych kataklizmów – od początku XIX wieku aż po tragedię II wojny światowej. Poruszaliśmy ją – w kontekście losów dóbr kultury z dworów ziemiańskich – na ubiegłorocznej wystawie czasowej. Obecna dyskusja jest jej dopełnieniem, odłożonym z powodu panujących wówczas ograniczeń związanych z pandemią koronawirusa. Udział wezmą w niej najwybitniejsi badacze dziejów ziemiaństwa, którzy w oparciu o wyniki prowadzonych przez siebie badań ukażą problem w szerokim kontekście czasowym i przestrzennym, uwzględniając zarówno od Wielkopolskę, jak i Kresy północno-wschodnie.
Zapraszamy do udziału w konferencji i aktywnej dyskusji w omawianych zagadnieniach. Jest to czas na spotkanie uznanych badaczy akademickich z osobami interesującymi się historią ziemiaństwa i jego roli w dziejach Polski. Ale też zachęcamy do dyskusji na tematy, jak dziś te historyczne zagadnienia są, a może jak być powinny prezentowane młodemu pokoleniu w szeroko pojmowanej edukacji historycznej.
Udział w konferencji jest bezpłatny, uczestnicy ponoszą jedynie własne koszty dojazdu i zakwaterowania. W pierwszych dniach września zostanie przedstawiony ostateczny program przebiegu konferencji.
Zapraszamy do śledzenia informacji na stronie internetowej
Pliki do pobrania:
KARTA ZGŁOSZENIA (DOC. 60,00 kb)
KARTA ZGŁOSZENIA (PDF. 310,00 kb)
PROGRAM KONFERENCJI (PDF. 117 kb)
Program VI Dobrzyckiej Konferencji Naukowej
Dzień pierwszy –8.09.2021:
Część I: „Życie codziennie czy życie niecodzienne?
Wokół problemów badawczych ziemiańskiej codzienności w XIX i na pocz. XX w.”
10.00 Rozpoczęcie konferencji
- Wiesław Kaczmarek (Dyrektor Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy Zespół Pałacowo-Parkowy) – Przywitanie i wprowadzenie do tematyki konferencji
10.20 – 10.50 Referat wstępny prof. dr hab. Witolda Molika (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu)
10.50 – 12.10 Panel dyskusyjny z wystąpieniami:
- dr. hab. Wiesława Cabana (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
- dr. hab. Tadeusza Epszteina (Instytut Historii PAN)
- dr. hab. Romana Jurkowskiego (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie)
- dr. hab. Kazimierza Karolczaka (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie)
- dr. hab. Jarosława Kity (Uniwersytet Łódzki)
- dr. hab. Dariusza Nawrota (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
12.10 – 12.30 Przerwa na kawę
12.10 – 13.30 Dyskusja ogólna i podsumowanie
13.30 – 14.30 Obiad
Część II „Dwór wobec wojny”
14.30 – 15.30 Blok I: Od wojen napoleońskich po powstanie styczniowe:
- Adam Paczuski (Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w Toruniu); „Pospolite ruszenie szlachty w 1806 r. na przykładzie województwa inowrocławskiego”
- dr hab. Dariusz Nawrot (Uniwersytet Śląski w Katowicach): „Dwór litewski w epoce wojny 1812 r. Konfrontacja źródeł z obrazem pióra Adama Mickiewicza”
- dr hab. Wiesław Caban (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach): „Dwór ziemiański w Królestwie Polskim wobec powstania styczniowego”
15.30 – 16.30 Dyskusja
16.30 – 17.30 Zwiedzanie wystawy, pałacu i parku
17.30 Spotkanie przy grillu
Dzień drugi – 9.09.2021:
Część II „Dwór wobec wojny” – ciąg dalszy
10.00 Rozpoczęcie konferencji
10.20 – 12.00 Blok II: Czasy Wielkiej Wojny:
- dr hab. Roman Jurkowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie): „Wielka Wojna z perspektywy kresowego dworu ziemiańskiego”
- dr hab. Jarosław Kita (Uniwersytet Łódzki): „Wielka Wojna w refleksji Ludwiki Ostrowskiej z Maluszyna”
- dr hab. Tadeusz Epsztein (Instytut Historii PAN) „I wojna światowa w oczach Antoniny Kołaczkowskiej ze Strzyżewic”
- Dr Ewelina Kostrzewska (Uniwersytet Łódzki) „Między dzielnością i traumą. Ziemianki Królestwa Polskiego wobec I wojny światowej”
- Agnieszka Salamon-Radecka (Muzeum Narodowe w Poznaniu): „Wielkopolski artysta-ziemianin wobec wydarzeń Wielkiej Wojny. Obrazy Jerzego Hulewicza (1886-1941) o tematyce wojennej w świetle zachowanych źródeł”
12.00 – 12.20 Przerwa na kawę
12.20 – 13.00 Blok III: II wojna światowa:
- dr hab. Kazimierz Karolczak (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie): „Życie codzienne i funkcje dworu ziemiańskiego w latach 1939-1945”
- Dr Agnieszka Łuczak (Biblioteka Raczyńskich): „Wielkopolskie ziemiaństwo podczas II wojny światowej”
13.00 – 13.40 Blok IV: Losy rodzin ziemiańskich w dobie wojennych kataklizmów:
- Piotr A. Czyż (Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie Oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach): „Zamoyscy i Komierowscy – ofiary dwóch wojen”
- Kazimierz Balcer (Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy): „Wojenne losy właścicieli Dobrzycy”
13.40 – 15.00 Dyskusja i zakończenie konferencji
15.00 Obiad